Một tuần sau vụ đụng độ với hải cảnh Trung Quốc tại khu vực gần Bãi Cỏ Mây, quần đảo Trường Sa, Biển Đông, ngày hôm nay, 24/06/2024, chính quyền Philippines dường như tỏ ra cứng rắn hơn. Bộ trưởng Quốc Phòng Philippines lên án Bắc Kinh ‘‘sử dụng vũ lực thái quá và bất hợp pháp’’.
Đăng ngày: 24/06/2024
Trả lời báo giới, bộ trưởng Gilberto Teodoro nhấn mạnh Manila ‘‘không giảm nhẹ tầm mức của vụ việc này’’. Lãnh đạo bộ Quốc Phòng Philippines giải thích rõ: ‘‘chúng tôi sẽ không nhân nhượng dù chỉ một tấc đất cho bất cứ thế lực nước ngoài nào’’ và ‘‘chúng tôi sẽ không coi vụ việc mới nhất tại Ayungin (tên Philippines dùng để chỉ Bãi Cỏ Mây – Second Thomas Shoal) là một sự hiểu lầm hay một tai nạn. Đây rõ ràng là một hành động cố ý của nhà cầm quyền Trung Quốc nhằm cản trở người Philippines thực thi công vụ.’’
Theo AFP, phát biểu nói trên của bộ trưởng Quốc Phòng Philippines tái khẳng định quan điểm cứng rắn của tổng thống Ferdinand Marcos Jr. trong chính sách Biển Đông, ‘‘không nhân nhượng một tấc đất ’’. Phát biểu này cũng có phần rất khác với tuyên bố hôm 21/06 của người phụ trách truyền thông của phủ tổng thống Philippines, theo đó có thể ‘‘đã có hiểu nhầm’’ trong vụ việc này.
Trong vụ hải cảnh Trung Quốc ngăn chặn đoàn tàu Philippines ngày 17/06, giới quan sát chú ý đến việc ‘‘lần đầu tiên’’ hải cảnh Trung Quốc xông lên tàu Philippines để khám xét, và cướp đi nhiều vũ khí. Tổng thống Philippines, Ferdinand Marcos Jr., hôm qua 23/06, nhấn mạnh là Manila sẽ ‘‘không để bị hù dọa’’, nhưng mặt khác cũng lưu ý đến việc cần xử lý tranh chấp một cách ôn hòa.
Hôm 21/06, Manila thông báo chưa kích hoạt Hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ, vì phía Trung Quốc không sử dụng đến súng trong vụ đụng độ. Trên báo Nhật Nilkkei Asia hôm nay, nhà nghiên cứu Richard Heydarian người Philippines, một chuyên gia về an ninh Biển Đông, khẳng định Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ – Philippines vẫn có thể được kích hoạt ngay cả khi Trung Quốc áp dụng chiến thuật ‘‘vùng xám’’ truyền thống, tức dùng vũ lực để lấn dần từng bước một, nhưng chưa đến mức gây ra chiến tranh.